Saygın Günenç, Modernler Klasikleri Neden/Nasıl Okudu?, Heidegger, 4. Seminer


Heidegger kendi amacından bahsederken iki noktayı Özellikle önemsiyor bunlardan bir tanesi Yunan varoluşuna açık olan olanaklı Yollar konusunda bir tür bize rehberlik etmek Ünallar nasıl dünyayı deneyimliler dünyadaki var olanları deneyimlediler ve onların onlarla ilişkin sorular geliştirdiler bunu değişik olanaklı yollardan yaptılar bu olanaklı yollara ilişkin rehberlikte bulunmak İkinci nokta bu aristoteles'in bahsetmiş olduğu açığa çıkartıcı konuşma açığa çıkartıcı insanın açığa çıkartıcı işlevinin ilişkili olduğu var olma alanlarına ilişkin de bir kavrayı sunmak amacı halde geri Bunlar Aristoteles aletevi ve informlarını anlatmadan Önce şöyle bir cümle kuruyor ruh açığa çıkartır ruh açığa çıkartıcı bir şekilde konuşur burada faydagenin kendisi şöyle söylüyor hakikat demiş olduğumuz yani açığa çıkmıştık demiş Olduğumuz şey her ne kadar var olanların bir niteliğiymiş gibi gözükse de özü itibariyle İnsan varoluşunun bir belirlenir mi fakat insan varoluşunun handikapları var deyimlerinde ise bazı zayıf olduğu noktalar var Bunlardan bir tanesi karanlıkta olanın ilişkin bilgisizliğimiz Çünkü açıktır ki var olanlar kendilerini açığa çıkartmadan önce ya da çıkartsalar bile belki de büyük ölçüde karanlıkta durmaya devam ediyorlar yani onların doğasına ilişkin bilgimiz sınırlı bu durum bir defa kendisini bir cehalet olarak ortaya koyuyor ikincisi genel kanılar ve ideolojiler Hale göre Bu da Bir tehlike Çünkü insanlar doğdukları andan itibaren içinde bulunmuş oldukları dünyanın diliyle konuşmaya ve ideolojilerin diliyle düşünmeye çalışıyorlar Bu da Bir tehlike üçüncüsü ise Tabii ki içinde düşünülecek yanılgılar kavramaya çalışıyorsunuz doğruyu kavradığınızı sanıyorsunuz Fakat aslında kavrayışınız yanlış bir kavrama göre bu insan var oluşunun gene de temel belirlemenin alet var olmak Olduğu gerçeğini değiştirmiyor insan temel olarak açığa çıkmış bir dünyada var oluyor inder var olmak aristoteles'in bu düşüncesini platondan bir alıntıyla destekliyor aydager sofist diyaloğundan bir alıntı insan ruhu için söylenmiş He epaleseyan hormonene pesike hakikate doğru kendisini harekete geçirmiş yani açığa çıkmışlığa doğru açığa çıkma durumuna doğru yönelmiş kendisini yola koymuş ruh hale gelince şöyle diziye ile zetzih fonzisini kendinden gelerek çıkış noktasını kendinden alarak kökenini kendine kendinde bularak hakikat yoluna doğru düşüyor hakikat yoluna giriyor var olanların kavranışını var olanların üstündeki örtüyü kaldırmak üzere hakikat yoluna giriyor burada kullandığı bir deyiş var bir Yunanca Terim var çevirdiğin Bence de önemli hormonene Yunancada refleksif dönüşlü bir fiil hormono Yunancada harekete geçirmek demek tahrik etme harekete geçirmek yola koymak demek Eğer bunu dönüşte olarak kullanırsanız hale geldiğinde anlamı platonda da öyle kendi kendini yola koymak demek kendi kendine harekete geçirmek demek ve İşte insan ruhu hakikate yönelerek açığa çıkmış olan alana yönelik var olanların üzerindeki örtüyü kaldırmaya çalışıyor devam edelim Dize ile yani insan varoluşu dikkat edin ruhu şöyle çeviriyor Hale gel Dustin desmation insan varoluşu Öyleyse en gerçek anlamıyla alındığında hakikatin içerisinde olmak demektir açığa çıkmıştım içerisinde olmak demektir insan ne zaman bir dünyaya gelse ve doğsa gözlerini açsa o hakikatin içerisinde doğmuş demektir şimdi kısa bir yer var hakikat kavramının tarihi diye burada yaptığı şey şu yunanlılarda hakikat kavramının nasıl değiştiğini göstermek Öncelikle Tabii ki logos kelimesine bakıyor logosun Dolayısıyla insanlar birbirlerine bir aradayken ve birbirleriyle konuşurlarken sözün köprüsünden geçip sözün ilişkili olduğu açığa çıkartmış olduğu var olanlar alanına değil açığa çıkmış alana doğru değil fakat doğrudan sözün kendisine takılı kalabiliyorlar Bu da handikaplardan tehlikelerden bir tanesi hale göre Böylelikle cümlelerin kendisi ifadelerin kendisi kendilerine ait bir varoluş kazanıyorlar Bu aşamadan itibaren Hayde göre göre hakikatin tarihinde doğruluk dediğimiz şey açığa çıkıyor epistemolojisinin Yükselişi belki de böyle gerçekleşiyor Çünkü artık Esas mesele şu zihinde olan fikirlerin gerçek dünyaya uyup uymadığı ne kadar uyduğu tekabül ettiği sorunu ortaya çıkıyor ve temel olarak epistemolojinin derdi de zaten bu tekabülün ne ölçüde mümkün olup olmadığını göstermek fakat halde göre göre işte burada konuşmanın kendisi fragmanda karşısında yani var olanlar Karşısında bir tür özerklik kazanıyor ve bu da dediğim gibi aynı zamanda bir yanılsama yani yalancı bir görüntü dünyası da yaratabilir Bu aşamadan itibaren az önce söylediğim gibi Urup e-pozisyon yani kökensel varlık kökensel varlık deneyimine ilişkin pozisyon getirildikten sonra Esas mesele doğruluk yanlışlık meselesi oluyor şu kısım Çok önemli çünkü aynı zamanda modern dünyaya bir modern felsefede bir eleştirisi haliyle Gelin özne olarak alırsak ve öznenin logosuyla konuşmasını legendini yaşantılar olarak alırsak yaşantı deneyim değil yaşantılar olarak alırsak şöyle bir problemle karşı karşıya kalırız öznel yaşantılarımız nasıl olur da nesne ile tekabül İçerisi olurlar uyum içerisinde bağdaşma içerisinde dururlar Çünkü artık kapsül gibi düşünüyoruz özneyi Bu öznenin zihninde bulunan bir şekilde öznel yaşantıların karşılıklarını bulunması gerekiyor Dış dünyada sübut etmeleri gerekiyor ve bunların arasındaki bu uyuşmanın bağdaşmanın ne ölçüle Mümkün olduğunda gösterilmesi gerekiyor Bundan sonra artık hakikat söz konusu olduğunda anlaşılan şey yargının önermenin nesnesiyle olan bağdaşması uyumu tekabülü fakat az önce de söylemiş olduğumuz gibi hakikat ya da açığa çıkma açığa çıkmışlık açığa serinmişlik kayda Gerdi Her şeyden önce varlığa ait bir durum var olmaya ait bir durum Oysa ki burada yargıyla ve yargının söz konusu olan nesneli uyumu olarak anlaşılıyor fakat ayda göre göre hakikat kavramının böyle anlaşılması boşuna değil olumsal değil bir rastlantı değil tam da tarihin kendisinde bu şekilde görünmek zorunda çünkü varlıkla olan ilişkinizi nasıl kurarsanız Bilgiden de onu anlamaya başlıyorsunuz Hakikatten de onu anlamaya başlıyorsunuz bütün dünya görüşümüzü şekillendiriyor varlıklı olan ilişkiniz Dolayısıyla Hakikat o kavrayışınız değişince dünyaya bakışınızı da baştan aşağıya değişiyor ve dünyayı deneyimleyiniz Bu bir ferfels keşifte az önce bahsetmiş olduğum halde gelin değişiyle bir tür yozlaşmanın tarihi yani hakikatin başlangıçta davranan doğruluk olarak anlaşıldığı seviyeye bir düşüş Evet legend'in temel fonksiyonunda O halde konuşmanın temel fonksiyonu özellikle Apo antikos olursa açığa çıkartıcı olursa doğrudan hakikatle ilişkili Yani boş konuşmak diye bir şey aslında söz konusu değil Biraz bu konuda Aslında en güçlü figür de biliyorsunuz parmenides O halde Yunanlılara göre diyor insanın temel belirlenebilir açığa çıkartıcı bu Legend ve bu legend'in de ve bu açığa çıkarıcı legend'nin de o halde bazı formları olmalı Aristoteles 2 ana yol beliriyor bunlardan bir tanesi Niko macoset'in 6 kitabında bahsettiği iki ana yol birisi episte aile gelin deyişiyle bilmeyi içeriden inşa eden öğeler lojistikon demiş olduğumuz ise her şeyden önce istişare ile ilgili bu Leo Vestel İki anlamda bir kelime Yunanca da bir istişare etmek konuşmak müzakere etmek tartışmak Örneğin meclise gelip danışmak karşılıklı olarak konuşmak bütün bunlara ifade ediyor istişare etmek danışmak konuşmak tartmak Hepsi bu kelimeyi ifade ettiği bir şey Bir de burada ayrıntısına giremeyeceğim Auris tüm formları oluyor fiillerin Infinity formları ise olarak kullanılırsa bu level o zaman da kararı varmak demek belli bir karara varmak ifade ediyor Dolayısıyla Hayde geride etmiş olduğu şey hesaba katmak düşünmek tartmak değerlendirmek uzağı ve yakını değerlendirmek ölçmek biçmek değişik olasılıkları olanakları değerlendirmek dolayısıyla da lojistikon farklı türden olabilenlere olduğundan başka türlü olabilenlere ait alana açılıyor endokomenin allos ehen yunancası farklı türde olabilmek farklı türde görünebilmek Çünkü hesap yapıyorsanız hesap kitap yapıyorsanız var olanların değişik olanaklarını ve olasılıklarını değerlendiriyorsanız bunlar kendilerini farklı şekillerde sunabiliyorlar demektir fakat bir de kendini farklı şekilde sunmayan bir varlık alanı var kendisini bize olmasa bile kendisinde hiçbir zaman gerçek anlamıyla değişmiyor bir değişmezlik içerisinde duruyor Bu değişmezlik içinde Duran alan ise episte alan buna devreye giriyor episteme ve Sofya şimdi bunları değerlendireceğiz zaten önce epistem olduğundan başka türlü olamaz tekrar edeyim öyle var olanları temaşa ediyorsunuz ki bu var olanların arçeleri olduklarından başka türlü olamıyorlar Dolayısıyla Lojistik konu aralarındaki temel farklılık bu Lojistik onda ise durum ne olduklarından başka türlü olabilen varlıklarla farklı yollar olasılıklar ifade eden var olanlarla karşı karşıyasınız lojistikon söz konusu olduğunda devam edelim Örneğin Lojistik konu alanına bakalım test ne demiş Olduğumuz şey burada hemen bir hatırlatalım tekrar şöyle şunu Lütfen kafanızda yazın epistein formu var İki açığa çıkarma formu var Birincisi bilme lepisteyme ikincisi Sofia bilgelik lojistikon olduğundan farklı türle türlü olabilen var olanların alanında ise tekne var bunu Teknik olarak çevirmeyeceğim tekne olarak bırakacağım ve ses var Şimdi hemen Örneğin tekne durumunda bakalım nasıl farklı türden olabiliyorlar bir tekne Hatsu henüz olacakları şeyi olmamış var olanlarla ilgileniyorsunuz bir dokuma yaptığınızda bir masa yaptığınızda masa yapılmadan önce henüz var değil hatta o formuyla var değil Dolayısıyla masayı farklı formlarda da yapabilirsiniz farklı şekillerde yapabilirsiniz Bütün bunların hepsi olmamış oldukları ölçüde farklı türlü olabilecekleri ölçüde tekneyle ilişkili bir nesne alanını ifade ediyor fronasis ihmal etmeyle yapma ile ilgili dar anlamıyla Pro Neyse söz konusu olduğunda ise insan varoluşunun bizzat kendisi insan eylemlerinin içinde bulunduğu koşullar hesaba Katılıyor ve takdir edersiniz ki insan var oluşumunu ve eylemlerinin içinde bulunduğu koşullar değişebilir sonsuz bir değişkenlik içerdiği için lojistikon tam da hesaba katmayı gerektiriyor istişare etmeye gerektiriyor insanlar yalnızca başkaları ile değil kendi içlerinde de alacakları Karlar kararlar konusunda istişarede bulunuyorlar bunu hepimiz yapıyoruz Dolayısıyla aristoteles'in neden daha demokratik bir rejimi de Platon söz konusu olduğu kadar demokrasiye karşı olmadığını da anlayabilirsiniz onun onun da politikaya dediği bir rejim var aristotelesesinde politikayı dediği bir rejim var en ideal olduğunu düşündüğü ricam fakat orada fark etmişsinizdir politika okuduğunuzda ağır şeyin ve archester yani yönetmek ve yönetmek karşılıklı olarak gerçekleşiyor ve karar alma süreçlerini ortak katılım var aristoteles'in Örneğin polite yazısında Dolayısıyla istişare yani meclis olmazsa olmazlardan bir tanesi insan Çünkü sadece kendi kendisiyle iyi karar alırken değil her zaman daha şimdinin olan şeylere yönelir basmann nich els erct önceden iman etmediğiniz şey özür dilerim iman etmediniz yapmadığınız her zaman var olan şeylere yönelirler şimdi bu Yunanca Metin çok güzel gerçekten Aydede orijinal çok orijinal bir çeviri yapıyor burada ben açıkçası buradaki inceliklerini neyine ile karşılaştığını uzun uzun anlatamayacağım zamanım olmadığı için fakat günlercesine okumayı öneriyorum prostcardo tespiti kesme Dolayısıyla gel dostları bakımından farklı farklı var olan var olma alanları var genosları bakımından genos derken tabii her şeyden önce iki farklı genos var az önce söylediğim gibi olduğundan farklı olabilen var olanlar arabanın değişkenlik barındırıyorlar ve tam da her zaman olduğu gibi olduğu hal üzere var olan var olanlardan alanı Dolayısıyla bunların ikisi iki ayrı genoz iki ayrı var olma cinsi aynı şekilde Kay burada Yunancada ve demek Ama burada Tam da üstelik demek işte aynı şekilde tontespus hikayesi morion heteron insan ruhunun parçaları da ruhun morian parça Demek insan ruhunun parçaları da heteron o var olma alanlarına ilişkin olarak farklı oluşuyor değişkenlik değişken bir varoluşa sahip olan var olanlarla lojistikon ve o konudaki tekne ve Pro ne ses ilgileniyor değişmeyen var olanlara ilişkin ise ruhun iki ayrı parçası var bunlarda Sofi yerli episteme güzel dolayısıyla her birine ilişkin var olanlarda farklı bu var olanlar farklı şekilde açıldığı için insan ruhunu parçaları da farklı oluyor Eyfel Tam da şayet şu geçerli ise katomoyota tinakay Okey Google tam da bunu gerçekten olağanüstü bir şekilde çeviriyor ben çok beğendim bunu bu kadar iyi çeviremez diye düşünüyorum Almancası şöyle ben yani eğer Tam da bu iki insan ruhunun ana bölümüne benzerlikleri ve aynı zamanda içinde bulundukları alan bakımından bir tam da gnosis karşılık gelecekse Yani insan bilgisi Tam da o ilişkide olduğu var olanların benziyecek ve tam da onların bulunduğu alanın içerisinde eğleşecekse oraya inecekse diyor farklı farklı yönelimlerle var olanlara yönelmeliyiz Evet güzel şimdi Şu halde geri düşünceyi açısından önemli olduğu için aldım buraya gene modern felsefe eleştirisi Dekart sonrası özellikle dizde Gamze çevremizi oluşturan dünya yani insanı saran sarmalayan öyle okumak lazım bunun insanı sarıp sarmalayan dünya kuşatan Dünya kendi içerisinde bir kapsül gibi değil Aksine dünyanın kendisinin belirli bir kesiti Böylelikle Örneğin İçinde bulunduğumuz Yuvamız meskenimiz oturduğumuz ev ve onun içinde bulunmuş olduğu alan yöre aynı zamanda Gökyüzünün Altında güneşin altında Onun geçişlerinin altında yani gökyüzünü bütün hareketlerinin altında bütün yaşam alanımız cereyan ediyor hareketi Hareketli bir şekilde ve bu yüzden de doğanın Dünyası her zaman bize olduğu haliyle kendisini ortaya koyuyor Her zaman olduğu hale hal üzeredir güneşin hareketi ayın hareketi Burada tabii ki modern bilimle aristotel bilim Doğa görüşü arasında bir temel farklılık var model benim hepimizin bildiği gibi Bütün bunların hepsinin değiştiğini gösteriyor fakat Heidegger bunu bilmekle iyi beraber yönünü her zaman aristoteles'ten yana belirleyecek Ve tabii ki gelici olduğu için şöyle söylemeyecek bazıları ona gelici olarak nitelendiriyor modern bilimin Çünkü ortaya koyduğu şeyler var yeryüzü değişiyor kıtaların şekli değişiyor bir gün insan Dünyası olmayacak biliyoruz işte dünya yok olacak vesaire vesaire fakat aristoteles'in gözünden bakıldığında dünya hep var zaman zaman kat astroflar oluyor felaketler oluyor insanlık yok olma seviyesine geliyor Resulü sonra biliyorsunuz ama tekrar diriliyor Hatta Rüstem şöyle söylüyor Çok tevazu içerisinde diyor ki hatırlıyor musunuz metafizikte Ben bunu bulan kim bilir kaçıncı kişiyim benden önce benim yaptıklarımı bir sürü insan bulmuştu fakat Tıpkı lateli ırmağından insanların işte suyu içip unutması gibi felaketlerden savaşlardan şunlardan bunlardan dolayı unutuldu Ben tekrar buldum keşfettim benden sonra da başkaları keşfedecek Çünkü Dünya aynı dünya dünya değişmediği için Dolayısıyla o dünya karşısında yer alan püslü halinde bulacağı şeyler keşfedeceği şeyler aynı olacak Biz böyle düşünmüyoruz fakat Heidegger şöyle düşünüyor mahiyetinin ne olduğu önemli değil önemli olan fenomenler Dünyası Güneş Bizim İçin Ee ne ifade ediyor Hale gel şöyle söylüyor Dize montajlar diyor hani gunsburg Ligi bu olabildiğince Bu temel ayrım olabildiğince kökensel bir ayrım Dolayısıyla sanki bu ayrım insan düşüncesinin teorik düşüncenin bir ürünüymüş gibi düşünmemek lazım insanlar dünyayı böyle deneyimlemişler Çünkü insanlar dünyayı bu şekilde değinmediği için böyle bir Doğa tasavvuruna sahip olmuşlar Dolayısıyla yanlış olduğunu söyleyemeyiz aristoteless fizik Hayda gene göre nitel fiziği karşısında Yanlış olan fiziği temsil etmiyor bu en önemli farklılık ve kuşkusuz Heideggerin bu fikri Daha sonra bir bir yığın bilim felsefecisinin de etkiledi onlar Tabii daha heletik daha manchestern ana akım bilim felsefesinin dışında yer alan adamlar Örneğin bir tanesi Fire abimd faire yerden esinlendiğini hiç kuşku yok çünkü bilimi tamamen ilerleme şeklinde okuyabilirsiniz Newton fiziği Aristoteles fiziği Karşısında bir ilerlemedir yanlışlıkları ortaya koymuştur ve Einstein fiziği Newton fiziğinin Yanlış olan yönlerinin ya da eksik olan yönlerinin tamamlanmasına dayanır bilimde daha doğru diyebileceğimiz daha gerçek diyebileceğimiz bir kavramışa doğru ilerleriz ilerlemeci bir bilmem ne işi Hale gel Kesinlikle böyle düşünmüyor aristotelesin dünyayı deneyimleyişinden dolayı Aristoteles böyle bir Doğa tasavvuruna sahip Çünkü insanlar böyle yaşıyorlar doğayı yanlış değil yani Evet şimdi bu ayı diyor yunancası ayı diyorsun duymuşsunuzdur bu Ezeli ebedi her zaman var olanlar şeyin Heideggereneği de hep var olan dünyanın özelliğine bakalım ve onun karşısında bir hexx olarak bizim tutumumuz var buna bakalım şimdi burada zaman kavramışına giriyoruz Bence Buralar çok zevkli önce aristotelesten bir alıntı yapıyor Hale gel bir fırlamanın varsa yiyoruz ki o apista bildiğimiz şeylerin bildiğimiz Her neyse M endeksi olduğundan başka türlü olamayacağını varsa görüyoruz ya da söylüyoruz böyle her zaman oldukları üzere gibi olacaklar Dolayısıyla bilmek demiş Olduğumuz şey bir tür keşiftir açığa çıkarmışlıktır ve açığa çıkarılmış olduğu haliyle korumaktır bilme dediğimiz şey bilinmiş olan şeyin açığa çıkartılması ve onun korunmasını ifade eder Dolayısıyla öyle bir bilme öyle bir tutumla dünyaya yaklaşırız ki öyle bir tutumla dünyadaki var olanları yaklaşılırız ki geçite sain bir konum bir konumdan yaklaşırız bu konunun içerisinden bakıldığında var olanlar bize görünüşlerini sunarlar dashouse kuşkusuz ey dost ve İdea öyle kendilerini öyle bir görünüş sunarlar ki bu görünüşe bildiğimizde ona Onun gerçek anlamıyla Vakıf olduğumuzda onu saklarız bu saklanmış olduğu halde bilme değişmez yani bilme her zaman sona ermiş birine olarak Doğrudur gerçektir görünüşü görünüşe gelişi bu bilmede korunur Dolayısıyla var olanlar bilindiklerinde artık saklı değildirler saklı olamazlar Çünkü artık bilinmişlerdir Dolayısıyla diyor teorik bilme yani teoriye faaliyeti var olanların yanında olmak onların olduğu alanda bulunmak her zaman onlarla ilişkili kalmak onların açığa çıkmışlıkları üzerinde bir hakimiyeti ifade eder fakat bir kere bunu sağladıktan sonra her seferinde geriye Dönmen Gerek olmaz o açığa çıkmış olan bilgi birikimi ne sahibimdir ve her zaman olduğu haliyle korurum Evet Hayde göre göre bu sizin de az önce de hocanın da bahsetmiş olduğu gibi bir tür zorunlu var olanlar alanını ifade ediyor her zaman oldukları gibi olmak zorundalar Bu yüzden de deşitlilik Yani sürekliler asıl var olanlar da onlar tabi Burada tuhaf bir şey ortaya çıkıyor Hayde gene göre Aslında var olanların doğası zamana göre saptanıyor çünkü değişmeyen varlıkların değişmezlikleri hep var olmakları üzerinden hep sürmeklikleri üzerinden söyleniyor böyle karakterize ediliyor Dolayısıyla var olanlar ayıdadır yani Ezeli ebedidir ve ayey hep var olmak demek ve burada bir başka kelime daha var aynı kökten gelen Ion ıoni demek insanın bu dünyadaki kaldığı yaşadığı süre vaadesi İkincisi ise Ay onun dünyanın ömrü dünyanın belki binlerce yıllık on binlerce yıldır bulunduğu hal bunların ikisi de ay ayı diye bu Ezeli ebedi sürme ben buna ola duruma diyorum var olanlar hep ola durdukları oda durdukları gibi var oluyorlar bir süreklilik halindeler ve metafizikten bir alındığı çok basit bir cümle aidiya proterapeusia ton farthon yok olup giden şeyler yani fesat içerisinde olan bozulan şeyler varlıkları bakımından ayadia'nın altında kalırlar Daha doğrusu birebir çevirecek olursan Ezeli ebedi olanlar var olmaları bakımından yok olabilir olan var olanlar karşısında önceliklidirler daha birincildirler daha önce gelirler geçici olan karşısında ya da mümkün var olanlar karşısında Dolayısıyla ayı diye olan şeyler her şeyin ilk başlangıcını oluştururlar ve bu yüzden de ben buna vesile neden diyorum Geçen hafta anlatmaya çalışmıştım hatırlarsınız arizoteres'in sohbeti öncesinde de gördüğümüz bir bakış açısı bu 4 unsur işte hava Ateş toprak su bu dünyadaki varoluşun açığa çıkartıcısı vesile nedenler olarak görülüyor Örneğin su sayesinde Toprak Nil nehrini düşün talesin işte suyu arkaya yapmasını buna bağlıyoruz Diyoruz ki işte klasik felsefe tarih kitaplarını anlatıldığı şekilde Mısır'a gitmiş orada Nil nehrinin nasıl taşkınlarla geniş tarlaları suladığını görmüş ve o sularla sulanan Daha doğrusu Nil nehrinin taşması ile bereketi müşahede etmiş ve bundan dolayı da suyun o Özünde taşıdığı yönlendirici kabiliyeti görmüş her şeyinde sudan geldiğini düşünmesi Bu anlamda mantıklıdır diyoruz söylediğimiz şey bu Heideggerin buna eklediği şey şu; buradaki Arke sadece başlangıç değil Fakat daha sonra o kendisinden ortaya çıkan şeyler üzerinde bir tür Hakimiyet kuruyor onların görünmesine vesile oluyor su öteki şeylerin açığa çıkması için bir ortam haline geliyor arkeinin temel olarak ayda geldiği ifade ettiği şey bu aristoteleste ise Güneş olmasaydı Ay olmasaydı Gök küreleri olmasaydı zaten bu dünyanın olması insan dünyasının olması imkansız olurdu bütün bu dünyada olan her şey olup biten her şey Ay üstü alemin o değişmezliğinden doğuyor geliyor O dünya olmasa bu dünyada olmayacağı için onlar Arke Ezeli ebedi arkeler olarak önemliler çok önemliler aristotelesti o yüzden insan var oluşu Ezeli ve ebedi insan sonradan yaratılmış bir varlık değil Çünkü tam da ay üstü Alem Ezeli ve ebedi Dolayısıyla bu dünyadaki Alem de tüm geçiciline rağmen o dünyanın arkeleğinden beslenen bir doğaya sahip güzel şimdi Hayde gene göre Yunanlıların varlık anlayışı şuydu Ne dersiniz bilmiyorum hazır bulunuyor olmak hazır bekleme halinde olmak yedim vertix aynı tam olarak hazır bulunuyor olmak demek karşıda bekliyor olmak ammeizm ise iki haftadır anlatmaya çalıştığım şey açığa çıkma bulunma var mı ulaşma kendisini ortaya koyma görünür olmak ola durmak Yunanlılardan Yunanların varlıkların anladığı şey bu olay duruma hali Dolayısıyla yine bakın Az önce söylemiş olduğum şey bunu okumak istiyorum izninizde 7-5.000 Eğer bir var olan olacaksa ona ait olan her belirlenemin aoffin her zaman Ezeli ebedi olarak var olan bir şeyle ona geri götürülerek anlaşılması gerekir ve ondan gelerek anlaşılması gerekir ki az önce söylemiş Olduğumuz şey Ezeli ebedi var olanlar insandan da Üstün Bu arada yıkamak o etikte hatırlayacaksınız en iyi varlık En üstün varlık insan değildir diyor yıldızları insan varoluşundan daha üstün bir yere koyuyor ama yıldızların kendiliği yok fakat aristoteles'e göre daha yüksek bir ağrı seviyesinde bulunuyorlar Çünkü yıldızların arçelikleri sayesindedir ki bu dünya hayatı Özünde devam ediyor Bu yüzden toprak su ateş hava modern bilim insanlığından çok daha önemli Evet her neyse öte yandan Aristoteles şunu vurguluyor hale gelene göre aye onda her zaman var olanlar h-ay onta her zaman var olmaları bakımından ukestin en horono zamanında değildirler Hadi gel yeni bir alıntı daha yapıyor ude pas Hey maruz kalmazlar Uber hupodu kronu zamanı herhangi bir şekilde maruz kalmazlar fakat halde göre göre gene de var olmak zaman üzerinden belirleniyor bakın burada Heideggerin o Varlık ve zaman üzerindeki görüşlerinin ayak izlerini bulabilirsiniz ilk ipuçlarında Çünkü bu kitap daha doğrusu bu ders 1924-25 yılında veriliyor bilindiği gibi varlık ne zaman 1927 yılında yayınlandı O yüzden bu kitapta söylediği şeyler O kitapta var sonradan daha işlenmiş bir şekilde Hatta burada onun köklerini görüyorsunuz şimdi peki zamanda olmak ne demektir aristoteles'in tanımına bakalım Çok hoş bir tanımı var Ton metre Style hipotu kronu zaman var olması bakımından zaman tarafından ölçülebilir olmak zamanla ölçülebilir Olmak Var olmak bakımından zaman içerisinde olmak anlamına geliyor bakın şurada to eyneyi görüyorsunuz var olmak bakımından demek böyle bir cümleyi gördüğünüz zaman gramatik yapıyı açıklayabilir olmanız lazım onu da parantez içinde söyleyeyim hocam diyelim ki bu günlerce metni birisi okudu Siz de sormalısınız buradaki to eynal işlevi ne Yunanca öğreneceksiniz Örneğin hemen Karşıdaki kişi ise şunu anlatabilir olmalı yunancıyı başka türlü öğrenemezsiniz burada akustaus var latinler bunu akoza if olarak kullanılıyor ve bakımından ifade ediyor Bunu gördüğünüz andan itibaren cümle açılıyor zaten Her neyse o yüzden gramer olmazsa olmazlarımızdan Biri gramer mantık çok önemli felsefede gerçekten peki her zaman var olanlar zamanla ölçülebilir şeyler mi Hayde göre göre her zaman var olanlar zamanla ölçülebilir değil Çünkü sonsuz bir şimdi barındırıyorlar Güneş örneği güneşin varlığı sonsuz bir Şimdi de gerçekleşiyor sonsuz bir Şimdi iyi barındırıyor Dolayısıyla ölçülebilir değil fakat Hayda gene göre Burası önemli ayı diyor her ne kadar ölçülebilir bir zamansallık içerisinde yer almasa da gene de Orta Çağ felsefesinde söylendiği şekilde zaman üstü olmayı da ifade etmiyor Heideggere göre arizoteresinin varlık kavramı zaman üstü bir varlık kavramı değil ne olursa olsun halen zamanın kendisinden gelerek belirleniyor Çünkü açığa çıkma durumu var sürekli olarak karanlıktan açıklık alana doğru geliyor bu Durdurulamaz bir süreç Dolayısıyla zamansallığı içerisinde barındırmaya devam ediyor Haydi yere göre Yorumu size bırakıyorum katılıp katılmamayı Evet bu zamanla ilgili kısım bu şekilde Ve sanırım tekneye bakalım şimdi kısaca teknede ise söz konusu olan şeyler olacak olanlar henüz yapılmamış imal edilmemiş var olanlar Peki tekne tam olarak nedir şimdi anlatacağım şey bildiğinize eminim teknede bir gerçekleşme süreci var henüz olmayan bir var olan var olur hale getiriliyor açığa çıkıyor fakat bunu olması için muhakkak önemli diyelim ki bir Mimar gerekiyor Bilgin olabilmesi için mimarın bulunması lazım Mimar bulunduktan sonra gerekli malzemeler bulunduktan sonra kafasındaki Ey Dost zihnindeki Ey Dost tam olarak gerçekleştikten bulunduktan sonra Bütün bunların hepsi bir araya geliyor binanın yapım süreci var Fakat bina bir kere yapıldıktan sonra süreç kesiliyor ve bina tam olarak yapılmış haliyle bulunuyor para dediğimiz şey bu sürecin kendisi sürecin sonunda ortaya çıkan şeyden ayrı düşüyor Ve praksisi arasındaki fark bu pragsis'te eylemin kendisinin eylemin sonucunda ortaya çıkan şey ve eylemin süreci aynı şey görme süreci görme eylemiyle aynı şey önce görme süreci gerçekleşiyor sonra görme olmuyor görmenin bizzat kendisi zaten her sürekli olarak sonucun kendisinin ortaya çıkartılması her an her saniye görme eylemi gerçekleştiğinde görme de gerçekleşiyor eylemin sonucu farklı değil fakat tekne süreçlerinde sürecin kendisi ayrı bir şey sürece sonunda ortaya çıkan şey ayrı düşüyor Evet söylenen şey bu kadar Aslında Burada şimdi isterseniz Korona sesi biraz daha açalım Burası çok hoş bir föne sis tanımı favoritesi satacaksınız başka türlü olabilen var olanların yani mümkün olanaklı var olanların alanıydı Yunanca metne bakalım dokideöz kendisi için iyi olanlar hakkında güzel bir şekilde karara varma becerisi bakın istişare edip karara varmak insan flonesis becerisi sayesinde değinilmesi ruhunun o yönü sayesinde behçesi sayesinde kendisi için iyi olan ve sünferonda yararlı olan şeyler hakkında karara varabiliyor ukka bakımından değil parçası bakımından [Müzik] hak bunlar söz konusu olduğunda nasıl yaşayacağımızı saplayacak değiliz Örneğin güçlü olmak istiyorum dolayısıyla bir diyet uygulamalıyım floresiz Bununla ilgili değil ya da Sağlıklı olmak istiyorum güzel olmak istiyorum Bunun için yapmam gereken şeyler var pronetsiz bununla ilişkili değil katameros değil parça ile ilgili değil alla fakat çoğu ya prostato ev Zeyna bakımından nasıl iyi bir yaşam süreceğine ve Yunan politik düşüncesinin en önemli ilkesi katılır mısınız Bilmiyorum biz katameros yaşıyoruz bugün insanlar güzel olmak için neler yapmaları gerektiğini araştırıyorlar bugün insanlar kilo vermek için ne yapması gerektiğini araştırıyor Kısacası Öyle daha zevk aldığım bir hayatı nasıl yaşayabilirim daha az nefret nasıl olabilirim dar anlamıyla daha mutlu nasıl olabilir Bunun için tek tek parçada yapmam gereken şeyler olduğunu düşünüyorum ve karar alıyorum istişare ediyorum kendi kendime danışıyorum insanlara halde göre göre insan Yaşamının bütününe ilişkin bir soru sorma edimini gerektiriyor iyi yaşam nasıl mümkündür Dolayısıyla politik de örneğin politik olmayan bir iyi yaşam sorusu mümkün değil katılır mısınız Arjantin bu konuda sevdiğim bir görüşü var modern insan diyor politik olarak iğdiş edilmiştir neden modern insan politik olarak iğdiş edilmiştir çünkü alınan kararların hiçbirini şu anda Biz almıyoruz tümüyle karar alma süreçlerin dışında yer alıyoruz hatırlarsınız görmüşsünüzdür herodot'un tarihinde aristoteles'in politikasında Aristoteles özellikle sık sık Bunu yapar doğularda der persler özellikle persleri Çünkü Yunanlıların Sonuçta en büyük mücadele ettikleri hak dersler bu konuda biraz tarihsel bilgiler de vermek istiyorum yunanlar perslere nasıl bakıyor biliyor musunuz şöyle siz köle Ruhul insanlarsınız diyorlar dersleri Neden Çünkü diyorlar Bir despotun altında yaşıyorsunuz Siz sizde sadece tek bir kişi Özgür o özgür kişinin altında yer alan hepiniz kul olarak yaşıyorsunuz Dolayısıyla Biz Yunanlılar Özgür insanları Çünkü biz de despotlar yok her gün an kendisi bağımsızlık özellikle out erkeğe ya yunancası özerklik aristoteles'in felsefesinin ruhu burada gizlidir Örneğin savaşlara karşı neden biliyor musunuz Çünkü devletler büyür ve savaşlar yaparsa özellikle ortadan kalkıyor bağımlı hale geliyorsunuz emperyal devletler bağımlı devletler sanıldığı gibi hakim olmaları Amerika'da dünyaya hakim bir devlet fakat avut erkeği yasası yok yani özerkliği ve bağımsızlığı yok gerçek anlamıyla tüm kaynakları yönetmek zorunda dünyanın herhangi bir yerinde olan kaynaklarla özel enerji kaynakları gibi problemlere müdahale etmek zorunda çünkü başı dertte Dünya üzerinde hakimiyetini kurmasının başka yolu yok şöyle söylüyor yunanlar birbirlerini köleleştirmeye son vermediler Çünkü alabiliyorsunuz Sürekli kendi aralarında savaşıyorlar birbirlerini köleleştiriyorlar savaşlarda Bunun yerine Aristoteles polislerin büyümemesinden yana yani iskenderin hocası olan Aristoteles Büyük İskender'in yaptığı şeyin tam tersini savunuyor imparatorluklar Özerk olmadıkları için hem kendi içlerinde kul yarattıklarından teba yarattıklarından Hem de kendi dışındaki ülkeleri hakimiyetlerin alıp köleleştirdikleri için aristotelese göre ayı diye ya Yani ezelî ve ebedi olana yakınlaşmayı zorlaştırıyor teoria Çünkü tam da kişinin Tüm bu dünyadaki varoluşunu özellikle katması sürecinin adı teoria ile uğraştığınız zaman Gözlerinizin önünde her şeyi olup bitmiş bir şekilde daha doğrusu olduğu haliyle izlemeye bırakıyorsunuz önünüzdeki gözünüzün önündeki her şey bunu yapabilmeniz için skole ihtiyacınız var Yani boş zamanına ihtiyacınız var peki sürekli olarak savaşan sürekli olarak ekonomik dertlerle uğraşan Devlet bir halklar ne kadar pronosisi edimini gerçekleştirebilir ne kadar politika yapabilirler Dolayısıyla aristoteless anlamında politika ve arente göre günümüzde politika büyük ölçüde imkansız hale gelmiş durumda politik karar alma süreçlerini tamamen dışlanmış durumdayız İğde edilmiş durumdayız benim teori ile ulaşabilmem için uteoriye faaliyetinde yani en yüksek insan olanağını gerçekleştirmem için insanın en yüksek olanı teoridir bunu gerçekleştirebilmem için ona uygun bir toplumda yaşamam lazım bu Farabi'nin de görüşü biliyorsunuz Farabi'nin yanlış söylüyorsan Lütfen sizler bu konuyu daha iyi bilen insanlarsınız Farabi'nin görüş tam olarak şudur öyle faziletli bir halk şey kenti olsun ki şehir olsun ki bu faziletli şehirde insanlar Tam da bu yapılabilecek olan şeyleri yapabilsinler bunu yapabilmenin yolu bunun yapabilmenin yolu faziletli bir şehirden geçiyor Bunu yunancası lojistikon hesaba katmak bir şeyler değişken olmalı ki hesaba katabilip geleceğe doğru geleceğe dönük olarak değişik hesaplamalar yani değişik olasılıklar kafamda kurabileyim Ve bunları da konuşayım Çünkü bir insanın her şeyi görebilmesi mümkün değil size ihtiyacım var çünkü sizin görüş dünyanız benim görüş Dünyamız zenginleştiriyor Siz benim göremediklerimi görebilirsiniz politikanın amacı bu zaten politika bir insanın aslında yanlış yapabileceğinin kabul edilmesine dayanıyor bir insanın politika yapabilmesi için karşısındakinin doğruyu görebileceğini varsaymam lazım her şeyi bilebileceğimi varsayarsam her şeyi öngörebileceğimi varsayarsan prono sis ayar yok Dolayısıyla ayı diye alanı başka bir alan orası Aristoteles için politikanın alanı değil güneşin ve Ay'ın politikası olmaz fakat bu dünyadaki var olanların politikası olur Her neyse bu çok ilginç bir nokta gerçekten nikomakosa etikte olan bir şey yine fronya ise Vicdan diyor haydeger Aristoteles ise unutmadığını söylüyor her şey unutuluyor diyor Aristoteles Örneğin bilgi unutulan bir şey Ben bugün güneşe ilişkin bir bilgim var Yıldızlara ilişkin bir bilgim var DNA ilişkin bir bilgim var Fakat yarın bunu unutuyorum Fakat her an gerçekleştirilmekte olduğu için Pro Siz her an karar verme süreçlerinde olduğunuz için her an eğlenmek zorunda olduğunuz için bir araya gelmek zorunda olduğunuz için Pronet sesi Unutmak diye bir şey söz konusu değil bir kere sizde hepsi haline geldiğinde Yani bir tür tutum haline geldiğinde o anı özgü olarak floresiz unutulmamacasına gerçekleşiyor yani istişare ettiğinde danıştığınızda hesaba kattığınızda hatırlanacak bir bilgiye sahip değilsiniz burada söz konusu olan şey o yüzden bilgi değil bilmeyle ilgili değil tam tersine bilinmeyen değişik olasılıklar barındıran bir yerde bir omzih bir sağa göre oluşturmaya çalışıyorsunuz O yüzden sağa göre demiş Olduğumuz şey unutulur bir şey değil İstersen şöyle söyleyelim aklı başında insanların aklı başındığı bir bilgi olmadığı için Unutulur bir şey değil Örneğin birisinin ölçülü olması platonun ünlü söz aristoteles'in ünlü sözü Sofrası ile soutzay fronasim ölçülülük Florya sesi kurtarır bu Yunanlıların çok iyi gördükleri bir şey Örneğin bir yere Savaş açıp açmamaya karar veriyorlar Sicilya faciasını hatırlayın akibi ades Sicilya seferini savunuyor akibe desin sicille seferine karşı çıkanlar da var Fakat akibeye de o kadar hırslı bir politikacı ki Retorik olarak insanları ikna ediyor bir şekilde ve günahları açısından facia olan bir sefere çıkıyorlar secille sefere çıkıyorlar çok fazla sayıda insan kaybediyorlar çok fazla sayıda zayiat veriyorlar Bu şunu gösteriyor ölçülürlüğe yeterince insanlar önem vermediği zaman Pronet hislerini kaybediyorlar fakat unutmuyorlar O yüzden esas olan şey ölçü ölçülülük bir kere ölçülü tutturduğunuzda onu artık unutmanız mümkün değil Almancası Hatta uberliagen hesaba katmak demiştim şimdi sofya'ya gelince sofya'yı anlamak çok basit Aslında Sofia bilgelik diye çevriliyor fakat Anlamı şu arkelerin bizzat kendisi ne kadar inip arkelerin kendisinden gelerek arkelerin kendisini nesne edinerek konu edinerek hareket etmek bunun içinde bir yol var sofraya giden bir yol var bunu Hale gel anlatıyor O yüzden buraya geçeceğim asıl önemli noktaya geliyorum Pro ne sesimi daha üstündür yoksa Sofya mı daha üstündür meselesi aristoteles'in verdiği yanıtı biliyorsunuz fakat Şurayı sizin ilginizi sunmak istiyorum Sofya'nın bir tanrısallığı var çünkü var olanların arkelerine iniyorsunuz Ezeli ebedi arkelerine iniyorsunuz ve temaşa ediyorsunuz Sofya böyle bir faaliyet ve tanrısal bir faaliyet her zaman gerçekleştirilebilir Bir şey değil deyim yerindeyse dilim bile Suskun kaldığı Yani konuşamadığınız bir noktaya geliyorsunuz bilgelikte bu insanın en yüksek olanı fakat insan var oluşunun bir özelliği var insan var oluşu ne yazık ki anankaya'nın ve allusi yani kölesi Biz hepimiz zaruretler içerisinde yaşıyoruz bugün buradan ayrıldıktan sonra kim bilir Hangi hastalıklarla çocuklarınızın hastalıklarıyla dertlerle mali sıkıntılarla enflasyonla şunu da bununla mücadele edeceksiniz Dolayısıyla insan bu dünyaya geldiği andan itibaren tasalı bir varlık hangi zamanda yaşarsa Yaşasın insan tasalarla yaşayan bir varlık dolayısıyla da köle Siz bundan dolayı farklı türde var olabilen şeylerle ilgilendiği için bir tür zaruret alanı da barındırıyor yani siz her ne kadar pronetsizse kararı almaya çalışırsanız çalışın eliniz kolunuz bir yerden gerçekten bağlanıyor bir tür kölelik durumu içerisinde yer alıyorsunuz Dolayısıyla aristotelese göre Sofia en tanrısal bağımsızlık hali olduğu için tamamen Gözlerinizin önünde hiçbir şekilde bir şeyleri hesaba katarak karar vermek zorunda kalmaksızın yani tırnak içerisinde politika yapmak zorunda kalmaksızın tüm var olanların hakikatine arkesine inebiliyorsunuz ve bu da daha yüksek bir yüksek bir edimsellik seviyesi daha yüksek bir gerçekleşmişlik seviyesi ifade ediyor şu kısım Bence en güzel bölüm fronasis ile ilgili çok özel bir bölüm Bence bütün Herkes bundan faydalanmalı çok Türkçede de çok bu konuda yazı olmadığını gördüm ev buraya kavramı şimdi anlatamayacağım fakat ebrulia bir şeyleri iyice danışıp şey yaparak tartarak nasıl iyi yaşanabileceğine ilişkin değerli toplu usturuplu ölçülü bir karara kavrayışa varmak demek bu şeyin bir Erdem olmasını sağlıyor pronosis başlı başına bir Erdem şu makalenin size bir özetini sunayım bu öyle söylesin fusi kavramının özü ve kavramı üzerine başlıklı bir yazı fiziğin Beta kitabının ikinci kitabın 1 kısmını irdeliyor Hale gel Burada tek tek tek metni alıntılıyor önce kendince bir çeviri yapıyor ve daha sonra yorumunu yapıyor önce size bu Doğa kavramı ile ilgili bir kavrayışlar çokluğu sunmak istiyorum farklı Varlık ve doğa deneyimleri Aslında bu bir tanesi örneğin; Orta Çağda gördüğümüz bir deneyim insan doğasını kötü kabul ediyorsunuz ortaçağ Hristiyan Dünyası büyük ölçüde insan doğasını Günahkar kabul etmişti İslam dünyasında böyle değil fakat buna benzer hepinizin bildiği gibi yaklaşımlar var Örneğin manevi olanın maddi olan karşılığında üstünlüğü hemen hemen sözbirliği edilen bir görüş şeyde bile bunu görüyorsunuz ki benim çok hoşuma gidiyor severek okuyorum razi'nin en son metafiziğini okuyorum Ekrem hocanın çevirdiği arkadaşları ile orada nimen kitabın razinin metafiziğinde görüyorsunuz manevi olan sofyayı anlatıyor önce aynı arı sütü Neslihan da Sofia anlatıyor ilk ilkelerin bilgisi diyor en yüksek bilgeliktir ilkeler en yüksek varlıklardır günahcası size timi en yüksek seviyede bir Şerefe naildirler öteki varlıklar daha alt seviyede varlıklardır dolayısıyla daha yüksek seviyede varlıklara binmek daha yüksek bir insan varoluşu ifade eder Ve daha mutlu bir insan varoluşunu ifade eder Raziye göre o yüzden bazı çoğu insan ki bu görüşe katılabilirsiniz Bayağıdır çirkini sever maddi olana yönelir Oysa ki Felsefi bir yaradılışa sahip olan kişiler daha teorik seviyedeki var olanlara yönelirler razinin bu kavrayışı Orta Çağda da kısmen var hatta daha kötüsü var İnsan ruhunun tutkularla ve bedenle kirletildiği insanın kirlenmiş bir varlık olduğu bu yüzden de tutkularından uzak durması gerektiği insan doğasının ezilmesi gerektiği baskılanması gerektiği fikri fakat ayda gel şöyle söylüyor sonra diyor ama modern dünya gelince özellikle nice homo Natura ortaya çıkıyor doğal insan ve nietzsche'ye göre insan öyle bir varlık ki bedenini rehberi olarak alıyor ve bu yüzden de duyusal olan duyu Dünyası duyulur dünyaya tanrılaştırıyor elementler unsurlar daha önemli hale geliyor fakat burada hale gelirin son kısmı söylediği şey çok hoşuma gidiyor bu sefer manevi olan karşısında ön plana çıkınca elementar olan yani doğanın güçlerini kontrollü meselesi ortaya çıkıyor Ve Buradan da dünya çapında bir egemenlik kurma Fikri bir Mart dünyanın öyle Dünya üzerinde bir Hakimiyet kuracak güç yaratmak ve bunu dünya ölçeğinde planlı bir şekilde yapmak Bu fikir modern tekniğin Fikri Bu arada Hayde gene geliyor bu modern tekniğin amacı buradaki Doğa kavrayışı da hakim olmaya dayalı üstünde üstünlük kurmaya da bir dua kavramı işi fakat sonra çok sevdiği bir şairden alıntı yapıyor kitabın hemen başında şey yazın hemen başında holderlinin bir şiiri doğadan bahsediyor halini burada okudunuz mu bilmiyorum bu yazısında ya da bu şiir okudunuz mu okuyayım şöyle denzi Doğa Zeus Doğan'ın kendisi eltede nitelen çağlardan bile Eskide tüm zamanlardan eskidir Doğa unut üvedi Doğa dinatuawfenk silahların kalkanların kılıçların tınlamasıyla çınlamasıyla uyanır adeta ve ayters seviyesinden en yüksekteki Işıklı alandan en dipteki karanlık uçurumlara varıncaya kadar Nah fastım gezetse sağlam bir yasaya göre Tıpkı sanki hayli giyim Kaos We House hayligin Kaos sanki kutsal bir kaosun içerisinden fışkırırcasına doğarcasına göre dua işte içerisinde şu anda muazzam bir coşkunluk ve heyecan hisseder yeniden ve yeniden aller şafağında vida her şeyi yeniden yaratan ve yaratan burada önemli halde Eğer bir tür kendi Doğa kavrayışına uygun bir Doğa kavrayışı görüyor O yüzden sıkıntılı hoşuna giderek biraz fusi ise giden biraz yani eski kökensel fusiescarışını bir örneği olarak özelliğini anlatılıyor Sonra şöyle bir hoş fikri var Heideggerin dünya zıvanadan çıkmıştır Fikri Çünkü insan öylesine zıvanadan çıkmış bir dünyada yaşıyor ki bu zamandan çıkmış dünyaya tertip verebilmek için düzen Nizam verebilmek için planlama İhtiyacı duyuyor ve gezegen ölçeğinde muazzam bir plan oluşturuyor Fakat bunun gerçek anlamıyla bir dünya örgüsü O az önce bahsetmiş olduğum her şeyin belli ölçüde iç içe geçtiği bir dünya örgüsü anlamlı bir dünya örgüsü oluşturup oluşturamayacağı hale gelene göre Muamma böyle bir güzergahtan sonra teknikle ilgili yani o bölüm Gerçekten böyle bir tezgahtan sonra ilk aristotelesen alıntısı geliyor genelde alıntıları çok uzun almancaları çok uzun görüyorsunuz Örneğin burada 6 satırlık bir çevirisi var tek bir kelime için bile bazen kocaman bir cümle yazıyor Örneğin ebagog ediyor Yunanca'da Aristoteles ekte birebir çevirecek olursak tümevarım yoluyla demek tümevarımdan geldiği açıktır diyor fakat hale gelen Onu şöyle çeviriyor sudeizm sayende bu Varlığın kendisine bu Varlığın kendisine yönelik ve o varlığın üzerinden onu aracı olarak onun üzerinden geçerek varlığına doğru yönelmek ebageyi böyle tanımlıyor ayda yer var olanın kendisine geçip onun üzerinden tekerleri sayarak değil tikellerden Tıp yolu tünele ulaşarak değil ona adeta bir köprü olarak görüp onun var olan varolandığından Varlığın kendisine doğru uzanış olarak tanımlıyor her neyse şöyle söylüyor Aristoteles diyor ki; doğal olarak var olanlar ya hepsi ya da en iyi ya büyük ölçüde Kino meradır yani hareketlidirler hareket halindedirler ve burada Haydi gel önce Fusion bir tanımını yapmaya çalışıyor aristotelesten yola çıkarak Peki aristoteles'e göre nüfus hissi nedir füsis gene hayra söyleyeceğim açık açık olmayandan saklı olandan açık olan doğru çekme diye ifade eder Yani henüz daha görünmeyenlere Dünya üzerinde dikilir bir şekilde gözlerimizin önünde dikilir bir şekilde karşımıza durur bir şekilde hale gelmeleri ve bunun kendiliğinden gerçekleşmesi yani ilkesini hareket ilkesini kendi içerisinde barındırması Buna değer diyor çıkış öyle bir çıkış ki Arke öyle bir ilke ki kendisinden sonraki gelenler üzerinde bir tür yönlendirici bir Hakimiyet kuruyor bu süs için doğası yani Doğa demiş Olduğumuz şey füz istemiş Olduğumuz şey basitçe şöyle söyleyebiliriz oluş ilkesini hareket ilkesini kendi içerisinde Taşıyan var olanların hareket tarzı buna füz isteniyor örnek vermek gerekecek olursa hayvanlar bitkiler insanlar ve sadece onlar değil Toprak Ateş Su ve hava Bütün bunlar aristotelese göre çünkü varoluş ya da hareket ilkelerini kendi içlerinde taşıyorlar süreçleri sonucunda ulaşacakları şey yani telosları tamamen erdikleri hal en baştan beri ondandır onları yönlendiren şey terörist onları en dipten arkeden Arke olarak Tabandan aşağı Tabandan yukarıya doğru yönlendiriyor Dolayısıyla herhangi bir şekilde başkasına ihtiyaç duymadan Salt kendi hallerine bırakıldıklarında büyümeye gelişme olanaklarına sahipler bu fusisi fusi yapan esas faktör şimdi daha sonra ayda yer aytiye kavramının Yunanca'da neler biliyorsunuz neden olarak şeyler sebep diye çeviren AYT kavramının orijinal bir yorumunu yapıyor Neden ya da sebep değil aristoteles'e göre ya peki ne yns was ferşul deadas aynı destan her ne ise onun olmasına yol açan şey var olan her ne ise onun olmaklığı göründüğü tam olarak göründüğü form Neyse tam olarak göründüğü şekle Doğru giden yolu açmak aytiyanın ya da sebebin görevi bu halde göre göre bu sebep olur ya da daha doğrusu yol açış klasik anlamıyla sebep olmak neden olmak karakterinde değil yani kauzel değil Nedensellik zinciri demiş Olduğumuz şey değil Heideggerin kendi verdiği örneği görelim maddeselliğin nedeni midir uzaysal olmak uzamsal olmak Örneğin uzamsal olmak yüzünden mi maddesellik var ayda göre göre uzam demiş Olduğumuz şey maddi olan şeye Neden olmuyor fakat öyle bir duaya sahip ki uzay olabildiği için büyüklüğe sahip olan varlıklar olabiliyor Dolayısıyla açığa çıkartıcı sebep ilkesini görüyoruz Gene burada uzamlı uzamın kendisi uzamlı varlıkların açığa çıkması için bir alan yaratıyor buna haydeger Uğur tümlük diyor yani kökensel bir Hakimiyet gücü bir açığa çıkartıcı alan olmaklık vasfı Bir de fusi karşısında fusi türünden olmayan şeyler var yani duruşlarını bulunuşluklarını mevcutiyetlerini kıvamlarını ayakta duruluklarını bulunuşluklarını mevcutiyetlerini kendilerinden almıyorlar dünyanın Kendinden bulmuyorlar daha doğrusu kendilerinden kaynaklı olarak sünnette ortadıyla su nesliota bir araya getirilmiş demek Yunanca'da ormanı düşünün bir ormanı hayal edin bir orman tüm ağaçlarıyla bitkileriyle ve hayvanlarıyla gözlerimizin önünde dikilen varoluşa gelen bir var olma alanını ifade ediyor Dolayısıyla doğal varlıklar doğanın Kendisi sürekli olarak açığa çıkan şeylerin bulunuşlukları orada duruluklarını ifade ediyor bu ayağa kalkmışlık kıvam kazanmışlık yoğuşmuşluk yoğunlaşmışlık ve bir usya haline gelmiştik İşte usya bu ussia töz değil gerçek anlamıyla Cevher olarak Anlaşılan kendi başına var olmak değil Esas olarak kendisinden yola çıkarak sürekli olarak varlığa gelmek çok hızlı anlattığımın farkındayım işte size doğanın bir başka tanımı varlık aslında dediğimiz şey okuyabilir miyim İzninizle yunanlar diyor haydager zisheraton Konuşurlar dile getirirler dastlağın yanında var olanları olarak Yunanlılar için dikilmektir duruş kazanmaktır bulunur hale gelmektir buradaki ayakta duruma açığa çıkma iki anlamlıdır diyor Hale gel Bir kez kendi içerisinde kendinden gelerek ayakta durur hale gelmek dikilmek kelimeyi bakar mısınız ayete göre okumak O yüzden çok değişik bir şey bunu Türkçeye çevirmek zor olurdu inzih fon zihha tabirinde birebir çevireyim mi kendi içerisinde kendisinden gelerek ayakta dururluk dikilirlik sahibi olmak duruş sahibi olmak daeş deyiminde orada olmak orada yayılmak Dash kendi ola durmak süre gelmek O süre gelme ve ola durumu halinin ifade ettiği o kıvam yoğunlaşıyor bu Yunanlıların varlıktan ve füzisten anladıkları şeydir diyor Peki bu nesne midir Hayır Çünkü nesne olabilmesi için özne olması gerekir Haydi yunanlar hiçbir zaman özne olmadılar onu görelim mi Ferdi Green Yunanlılar için insan hiçbir zaman özne değildi onu Desert Bu yüzden de Candan insan türünden olmayan var olanlar augliden karakterdes objekt hiçbir zaman obje karakterine sahip değildiler ki was aynı içinde özgün bir şekilde yapılanmış olan kendi türünde kendi doğasında kendi içinden gelerek ayağa kalkmış olan bir sürekliliği sürerliği ifade eder ya da bu sürerlik içerisinde ayakta Durmuş olanın kendi içerisinde durmaklığını ifade eder şu cümlede daha da kontürleri daha belirlenmiş bir hale gelir diyor Hale gel baristalistler yaptığı şu alıntıda füz istemiş Olduğumuz şey kendi içerisinde bir Arke barındırıyor bu Arke tüm var olanların onun içerisinde olan tüm var olanların hareketliliği ve durgunluğu üzerinde egemenlik Kuran bir ilke ve bu yüzden de sadece ve sadece hareket yer hareketi değil birçok yön barındırıyor yani hareketlilik demiş Olduğumuz şey çok yönlü bir hareketlilik Örneğin büyüme çürüme yok olma Ortaya çıkmak yok olma işte sayılan artma azalma Bütün bunların hepsi hareketin türleri metabole denilen şeyin türleri Heidegger Bunları anlattıktan sonra şöyle söylüyor diyor ki biz bugün yaşayan insanlar şu iki şeyi kesinlikle yapmalıyız Öncelikle hareketin yer değiştirme hareketi yer değiştirmeden ibaret olduğu fikrinden kurtulmalıyız Çünkü çoğumuz için hareket yer değiştirmek demek kendinize bakın hareketlendiği zaman ilk aklınıza gelen şey ne yer değiştirme Fikri Nitekim modern fizik bize bunu aşıladı biraz da Çünkü sürekli elektronların moleküllerin hareketlerinden bahsediliyor bütün bu moleküllerin işte atomların bir araya gelerek başka mürekkep bileşik varlıkları ortaya çıkardığından bahsediliyor her şeyin hareket ettiğinden bahsediliyor bu kavrayış Öncelikle kurtulması gereken bir kavgayı Şahide göre göre ve öylesine görmeyi öğrenmek ki anneyi Yani bunun yayılmak serpilmek demiş olduğumuz olgunlaşmak demiş olduğumuz şeyin Aslında hareketin kendisi olduğunu görmek Çünkü aristotelesti biliyorsunuz bir tür Olgunlaşma serpilme karakterini açığa çıkma karakterine sahip fusis ya da füsisin hareketi Bir de insan yapımı var olanlar var insan yapımı var olanlar söz konusu olduğunda ise durum değişiyor onların varoluş ilkeleri hareket hareket ilkeleri kendi dışlarında yer alıyor başkası bu yüzden de halde gene göre tek ne demiş olduğumuz şey; Doğa karşısında böyle tehdit edilmiş olduğumuz dua Karşısında bir tür dezavantaja sahip Çünkü çıkış ilkesi ana kaynak İlke dışarıdan gelmek zorunda Örneğin bir Mimar ev yapacaksa muhakkak o evin mimar tarafından ev yapma sürecini mimar tarafından tetiklenmesi gerekiyor Bu tetiklemeyi ancak Mimar yapabilir Ya da o evi yapanlar yapabilir Dolayısıyla Eğer devreye girmezlerse hiçbir zaman tuğlalar kendi kendine dizilip ev olmazlar Bu yüzden de fosis değildir tekne fakat Heidegger burada işte bir tür tekne kavrayışı ortaya koymaya Çalışacak fusi bu onun aynı zamanda modern teknik eleştirisi olacak nedir o tekne demiş Olduğumuz şey aslında sonunda ortaya çıkacak olan şeyin görünümüne doğru tüm var olanların kendilerine adeta kenetlemeleri ve burada dışarıdan etki veren güç yani Mimar müzisyen sadece ve sadece metabile sıçratıcı tetikleyici öteleyici bir hareket örnek vereyim Bir keman yapmak istiyorsunuz Kemanı yapacak olan kişinin uygun tahtayı bulması lazım uygun ağacı bulması gerekiyor uygun teli bulması gerekiyor sesi kulağını kullanması gerekiyor Bütün bunların hepsini bir araya getirdikten sonra yaptığı şey tahtanın ve terin uygun tınlamayı vereceği şekilde germek akortlamak onların işte cilasını yapmak kesmek biçmek bütün bunları yapıyor fakat gerçek anlamıyla yapmıyor öyle yapıyor ki bir araya gelen şeyler adeta ulaşacakları yani telosları olan görünüşe doğru yani Ey dosta tam olarak gerçekleşmiş oldukları forma doğru adeta kendilerini kenetliyorlar çok mu soyut konuşuyor deyim yerindeyse zanaatkarın yapmış olduğu şey; aracılık zanaatkar sadece ve sadece bir köprü bir yerden başka bir yere doğru var olanların kenetlenmesini sağlayacak bir şekilde aracılık ediyor Dolayısıyla gerçek tekne yani sanatsal tekniği zanaatkarlık dediğimiz şey modern teknikten çok farklı modern teknikte zorlama esas parçaları bir araya getiriyorsunuz parçaları bireye getirdikten sonra son derece özel şekillenmiş amaçlarınız var ve bu amaçlara amaçların gerçekleşeceği şekilde tüm bileşenlere şekil vermeye çalışıyorsunuz makine son derece özel olarak üretilecek bir şey var bu özel olarak üretilecek Ve çoğu zaman fabrikasyon üreticilik olan şey için inanılmaz fazla sayıda ara süreç oluşturuyorsunuz ondan ondan ona ondan ona geçerek en sonunda Yani olabildiğince bükerek esneterek iradenize boyun eğecek şekilde getiriyorsunuz Yani bir tür maesterong Egemen olması doğanın tüm güçleri üstünde egemenlik kurma sanatı Oysa ki eski zanaatkarlık tekne dediğimiz şey aristotelesinden aldığı şekilde Heideggerene göre küçük dokunuşlarla uygun yönlendirmelerle Tam da kenetlendiğinde her ne olacaksa onun kendisini açığa çıkartıcı şekilde tetikleyici bir yaratıcı değil tetikleyici bir şekilde küçük lokum ufak dokunuşlar yapmak dinliyor ne demek istediğimi anlatabiliyor muyum Örneğin bir diyelim ki kitap ciltesini düşünün şu kitabın hiç cildinin bir değeri yok Neden tamamen kuşkusuz benim hiç kavrayamayacağım ve çoğumuzun hiç kavrayamayacağı ayrıntıda tekniklerle yapılıyor şunun fotokopisinin bile yapılması şunun yansıtılması inanılmaz bir Japon teknolojisi fakat fotokopi makinesinde yapılan şey standart toneri alıyorsunuz toner demiş olduğunuz şey çok küçük Micro seviyede Nano seviyede parçacıklardan oluşuyor mürekkebi görmüşsünüzdür sıvı bile değil ama sıvı gibi duruyor aslında katı bir şey fakat işte onu püskürtüyor onun kopyasını alıyor bin bir türlü işlem yapılıyor sırf şu kitabın yapılabilmesi için fakat Sorun şu ki bu kitap sanatsal değil Peki ne zaman tekne olacak aristotelese göre bunun tekno olabilmesi için yol incelik letafet özgürlük bir kere olmaklık bunun bir kere olması gerekiyor kenarlarındaki bir işleme Belli usullerden belli yavaş yavaş belli usullerden geçerek öyle yapmak ki yapıldığı andan itibaren biriciklik kazanması Peki biriciklik nasıl kazanabilir kendi haline bırakarak kenetlenmesine izin vereceksiniz açığa çıkmasına izin vereceksiniz O yüzden de seyredeceksiniz arada bakacaksınız yanlış yapmak çok önemli diyor Hale gel onu buraya almadım teknede Boris Otel resim sözü nikomakosa etikte söylediği bir şey tef ne de diyor yanlış yapmak çok esastır diyor Neden Çünkü yanlışlarınızdan öğrenirsiniz şu kitabın sayfasını gerçek anlamıyla üreteceksem mamülünün Kağıt hamurunu yapacaksam arada yanlışlar yapmam benim Bunu öğrenmemi sağlayacaktır Fakat bu arada hemen parantez içerisinde söylemeliyim floreste yanlış yapmak esas değil floresiste Esas olan şey ölçülü olan şeyi değinmemesi doğru kararlar alanını Tam ortadan vurabilmek en ya öyle kararlar almalısınız ki uçta uçta noktaları gitmemelisiniz almış olduğunuz kararlar insanlar açısından katastrof felaketler doğurucu kararı olmamalı hem kişinin kendisi açısından hem de topluluklar açısından o yüzden proneysistle ölçü esas yanlış yapmak proneyse yolu değil yanlış yaparak deyimlerindeyse ölçüyü bulamıyorsunuz tuhaf bir şekilde aristoteles'in Fikri bu o zaman özetleyebilirim Hayde gene göre Yunanlılara göre dustyin yani varlık ve dolayısıyla füzsüz an ve organeldir yani açığa çıkmışların alanına doğru bir Yükseliş bir serpiliş ışıklanana doğru gündüzün olduğu ışıklarına doğru bir Yükseliş kendini gösterme aslında hep aynı şeyi söylüyor fark etmişsinizdir fakat bir yer var burası önemli bu teknenin tekneden farkı gerçekten doğanın bir bitki tohumlarını atıyor ve başka O tohumlardan başka bir bitki meydana geliyor burada sürekli olarak bir stressiz süreci var uzun uzun Hale gel orada stressiz kavramını tartışıyor aristoteleste steress biliyorsunuz yoksunluk demek strate sisteminden bir kavram var Heidegger bunu şöyle anlatıyor işte tohum diyelim ki Yapraklardan çıkan çiçeğin çürütülüşü heykelde de benzer bir yaklaşım var ya gerçekten benziyor Sonra diyelim ki tohumlar ortaya çıkan bitki tohumu çürütülüşü ondan çıkan meyve bitkinin çürütülüşü ondan çıkan çekirdek ve tekrar tohum meyvenin çürütülüşü Hepsi birbirinin olumsuzlaması ile yani onları olumsuzlayarak kendisi olarak fakat olumsuzlamış olduğu şeyin kendi ilkesini içinde barındırarak sözgelimin tohumun ilkesi tohumun içerisinde meyvenin hareket ilkesi bulunuyor Örneğin ağacın serpilme ilkesi tohumda saklı olarak bulunuyor O yüzden her parça öteki parçaların olumsuzlaması Fakat aynı zamanda onların ortaya çıkmaklığının ortaya çıkacağını da ilkesinin izini barındırıyor yani kırık cam parçaları gibi öyle bir düzen var ki özellikle organik Dünyada yani yaşayan dünyada her bileşen açığa çıktıktan sonra öteki bileşenlerin deyimlerinde ise saklı ilkesini içinde barındırıyor bu döngüselliye Aristoteles ve Hayda gen çok önem veriyor daha fazla ama sizi bu konuda yoğurmak istemiyorum Son olarak isterseniz şu hareket tanımının tanımıyla bitireyim bu yazıyı Şimdi artık harekete tanımlayabiliriz He tou Dünya Aslında bakarsanız yeterliliği olanın belli bir yetkinliğe olanın yeterliliği olması bakımından tamamen ermesi kendini gerçekleştirmesi ve tarağıma ulaşması açıktır ki harekettir isterseniz Bunu ben kendi anlatımımda ama halde geri uygun bir şekilde şöyle anlatayım Michelangelo heykel yapıyor heykelin maddesi var diyelim ki Tunç ya da mermer mermer sadece mermer olarak görüldüğünde henüz heykel değil Fakat ne zaman ki Michelangelo içinde bulunduğu dünya bütün koşullar bir araya geliyor ve sonra mermer Tam da açığa çıkabileceği gösterebileceği çiçeğin Yani kendisi kullanılarak açığa çıkacak olan şeyin olanağı haline geliyor işte o zaman harekette oluyor muazzam bir kavram aslında Çünkü Henüz daha olanaklı değilse hareket yok fakat mermer bir kez açığa çıkartabileceği heykellerin olanağı olarak kendisini gösteriyor O zaman süreç başlıyor kendiliğinden Yani bir nevi heykel heykeltıraşe diyor ki bendeki olanaklı heykelleri keşfet bilmiyorum ne demek istediğimi anlatabiliyorum Dolayısıyla hareket denilen şey belli bir yeterliliği olan şeyin tam da o yeterli olması bakımından her ne için yeterliyse kendisini tamamen erdirdiği duruma Doğru yol alması oraya doğru ulaşmaya çabalaması ve bu yüzden de kenetlenme süreci diyorum ben buna Heidegger bunu şöyle söylüyor kendini sonda sahip olmak dazih im en dehadın entelekeeyi böyle çeviriyor Ne dersiniz entelekeye biliyorsunuz telosta olmak telosta sahip olmak demek sonda sahip olmakla zihnen dehabın kendine sonda sahip olmak demek Dolayısıyla heykel bir kere gerçekleştikten ve açığa çıktıktan sonra kendi kendisine sahip olmuş oluyor görünümü içerisinde Tam da o görünüşte ey dostlar Ey Dost demiş Olduğumuz şey madde değil yani Ey dosttan da görünüşte açığa çıkmış olmak demek Dolayısıyla o açığa çıkmışlığa Doğru giden olanaklı olan mermer ağaç tel koku Neyse tüm maddi dünya deyimindeyse odun olanağı haline geliyor ve hareket kendiliğinden tetikleniyor Eğer bu doğal olarak olursa Yani ağrı kesi kendi içiyasında olursa kendiliğinden tetikleniyor Eğer insan yapımı nesneler olursa insanın tetiklemesine ihtiyaç duyuyor ama lütfen dikkat edin tetikleme horme heykeltraş geliyor onları tetikleyecek bir şekilde bir araya getiriyor süreci başlatıyor onu olanağı haline getiriyor mermeri heykelin olanı haline gelmesine izin veriyor yolu açıyor İşte bu tekneyle Doğa arasındaki inanılmaz benzerlikle farklılık haline göre Şimdi son olarak üçüncü bir yazı vardı o yazıyı size hiç göstermeden Sadece çok kısa olarak betimleyeceğim o yazı teknik tekniğe yönelik soruda anlattığı başta anlattı 4 neden kuramını yeniden yorumu 4 neden hatırlayalım maddi Neden formel neden Suriye Neden eskilerini değiştiriyor yani telos ve formelle der Formal nedenle Suriye Nedenini bir kere koyalım maddi nedenle Bir de fâil eden var işte faileden Ama biliyorsunuz aristotelesti Fire eden diye bir kavram yok faileden diye bir şey yok bu Orta Çağda özel İslam dünyasında Bir hristiyan dünyasında dile getirilen bir mevzu Peki yunancası ne Hotel kaynak çıkış noktası bu kadar fail mail yok O çok ilginç bir şey sonradan buna fail ismini katıyorlar biliyorsunuz fail dendiği zaman farklı bir anlayışlama tarzı var fail demek eyleyen demek Oysa ki aristotel diyor basitçe çıkış noktası tetikleyici neden diyorum ben az önce anlatmıştım ya o birbirinin olanağı olan şeyleri bir araya getirdiğinde yapması gereken şey sanatkarın yani zanaatkârın onların kenetlenmesine izin verecek bir şekilde onlara yön vermek yani Hotel olmak bir nevi kaynak kaynak zemin haline gelmek modern teknikle ise öyle değil modern teknik Hotel değil kaynak değil çıkış noktası değil basitçe modern teknik sürecin her noktasını baskıyla yönlendirmek demek şekillendirmek demek o yüzden de iradeye tapıyor Dolayısıyla modern tekniğinin ilkesi fail neden modern teknik Faili neden olmakla dayanıyor Peki Hayri gelin burada çok radikal bir durumda var mı var modern dinlere eleştirisi modern dinler derken halde Eğer bu tuhaf bulabilirsiniz Heidegger hristiyanlığı yahudiliği ve İslam'ı İslam hiçbir zaman demiyor ama Yahudilik ve hep Hristiyanlık diyor Bunları modern dinler olarak adlandırıyor bunu tuhaf bulabilirsiniz nasıl olur da binlerce yıllık dinler Geçen hafta bahsetmiştim modern olur nedeni şu faile dene dayanmaları Tanrı irade olarak kavramadır hepimiz biliyoruz ki teolojide ilahiyatta ya da çoğu dinler insan için Tanrı temür olarak irade demek Nasıl kendisini gösteriyor şöyle ibadet edeceksin diyor şöyle yaşayacaksın diyor Bunları yapmayacaksın bunları yapacaksın diyor Ben ben olalım diyor tevrat'ı hatırlayın Ben ben olalım Ben görünürsem yüzümü tecellidir ettirirsem cemalimi gösterirsem daha bile yok olur Dolayısıyla ben çok güçlü bir varlığı tüm varlıkları istersen yaratırım ve tüm varlıkları istersen yok ederim tevrat'ı hatırlayın gene Tanrı şöyle söylüyor Nuh peygambere diyor ki var olanları Yarattım Fakat sen ve senin gibi olan insanlar yani senin daha doğrusu Ataların benim istediğim gibi yaşamadılar benim kurallarıma uygun yaşamadılar Dolayısıyla ben bu Yarattım dünyayı tüm hayvanlarıyla bitkileri yok edeceğim diyor hatırlarsınız Peki bu hayvanların bitkilerin ne suçu var Oraya sorma ben yarattım ben yok ederim soramazsın Görüldüğü üzere paraya da geri göre bu dinler özü itibariyle modern dinler Çünkü modernizm denilen şey iradenin tanrılaştırılması ve o yüzden de kutsal olanla dinsel olanı ayırıyor Hale gel bu hiç hoşunuza gitmeyebilir Heidegger kutsal olan bir dinsel olan yeridir diyor ve diyor ki bir çağın dindarlaşması kutsal kavramının Yok olmasına eşlik edebilir ben en çok bu görüşünü kışkırtıcı buluyorum provokatif buluyorum Çünkü bir çağ dindarlaşabilir İnsanlar dindarlaşabilir herkes ibadet edebilir Fakat o çağda kutsal olmayabilir Peki kutsalın olmadığının göstergesi ne iradenin Tanrısı araştırılması herkesin ibadet ettiği fakat modern tekniğin hükmettiği bir dünya düşünün Mümkün mü Bu mümkün E zaten böyle bir dünyada yaşıyoruz şu anda diyeceksiniz ki insanların çoğu ibadet etmiyor hayır öyle değil halideger açısından bakıldığı zaman dindarlaşma süreci Tam Gaz gidiyor dindarlaşma derken şunu kastediyor halde gel Seküler dünyanın karşısında Seküler olmayan Güçler de kendilerini gösteriyorlar Onlar da çok güçlü Seküler olmayan Güçler de mücadele ediyor Seküler güçlerle Fakat bu iki mücadele eden gücün hala geriye göre göre ortak noktası iradeyi tanısallaştırmalı Bu yüzden Heideggerin asıl yöneldikleri dinler Bu da hoşunuza gitmeyebilir tek tanrı dinler değil daha çok Japon ve Çin Eskici Çin ve Japon öğretileri özellikle Tao bu tavaya bayılıyor Hale gel olabildiğince az müdahale dokunmamak Müdahale etmemek Sadece küçük Latif adımlarla hareket etmek olabildiğince akışına bırakmak ve korumak Belki şu lafını duymuşsunuzdur Heideggerin insan varlığın çobanıdır burada çobandan kastedilen şey şu; iradeyi tanrısallaştırırsanız yok etmeyi tanrısallaştırırsınız Çünkü irade sadece var etmek demek değil irade aynı zamanda yok etme kabiliyeti demek cezalandırma kabiliyeti demek gazap yapmak demek kahretmek demek Dolayısıyla yaratmanın karşıtı olan şey yaratıcı iradenin karşısında muhakkak kahretmek var gazap var halde göre göre ise bu bu iki kavramlardan kurtulmamız gerekiyor hale göre Aslında yapılması gereken şey koruyucu olmak Yani insanın bu dünyadaki görevi asla hükmetmek değil ya da kendisini hükmedeceği bir irade yerine koymak değil doğanın Özünde de hükmedici bir irade görmek değil kutsala izin vermek kutsal nedir size tanımladım aile geliyor kutsal dağ Işık Nehir ağaç zeytin ağacı Kutsal Toprak kutsal hava kutsal Bunlar Çünkü açığa çıkma alanları Bunlar Arke Bunlar öteki şeylerin var olmasına izin veren Güçler Biz şu anda duruyoruz Çünkü bunun üstünde durabileceği bir yer çekimi var Çünkü bu ayağımı basabileceğim bir toprak var şu anda Sizin karşınızda durabiliyorum Çünkü ağaçların meyvelerini yiyebiliyorum onlardan bana gelen bereketi alabiliyorum Dolayısıyla bunların üzerinde koruyucu olmam gerekiyor yok edici olmam gerekmiyor insan da Dolayısıyla öteki var olanların açığa çıkmasını sağlayıcı sadece aracı bir güç olması gerekiyor Heideggerin Radikal provokatif yaklaşım bu ve 4 neden kurumda şöyle ele alıyor telos tanrılara ulaşmamızı sağlayıcı kutsal neden kaseyi yapıyorum çünkü tanrılarla iletişim kurmak zorunda kutsallarla iletişim kurmak zorundayım kutsallarla iletişim kurmamı için telosa ihtiyacım var Şekil veriyor sınır veriyor tapınaklar heykeller işte özel kutsal alanlar ve benzeri formel Formen İlke formel İlke Tam da Gümüş kasenin Gümüş kase görünüşü Gümüş kase gibi görünmekliği ve oradaki durur hale gelmek değil Onun formül Ülkesi maddi ilkesine maddi ilkesi o görünüşün açığa çıkması için olanaklı genellikle sahip yeterlilik yetkililik durumu öyle bir maddeselliğe sahip olmalı ki Latif bir maddesellik onun olanağı haline gelmeli onun açığa çıkabilmesini sağlayacak bir nasıl söyleyelim bir olanaks yine açığa çıkartıcı bir maddi olanak sunmalı Çünkü görünüşün kendisinin açığa çıkabilmek için içine geleceği bir şeye ihtiyacı var Ona yön verebilmek için ve son olarak Hotel yani Uber Legends bütün bu nedenlerin hepsini bir araya getiriyor Onların bir şekilde bir araya geldikten sonra kenetlenmelerine izin veriyor Heidegger buna diyor görmüşsünüzdür Almanca da suyun Çapa yaparsınız ya suyun gelmesi için falan hastalık o Fer orada for demek öne doğru Hani bitkiyi şey yaptığınız sonra suyu vermek için çapalarsınız ya suyun geleceği bir oluk açarsınız işte oluk açma faaliyetine vesile olmak deniyor Almanca'da göre de bu faiz eden demiş olduğumuz şeyin yapacağı şey oluk açmak buna yol açış diyor Heidegger buna ben böyle çevirdim ferhoş oldun Almancası bitiriyorum arkadaşlar yoğurdum sizi O da şu bu dört neden Gümüş kasenin ortaya çıkması için yol açıyorlar yol açmak şu uygun yolu hazırlıyorlar ve O yoldan gelerek Gümüş kase kendisini göstermeye başlıyor İşte o kendisini göstermesi için gereken uygun yolların açılması Bu dört neden üzerinden gerçekleşiyor maddi nedeni getirmeniz gerekiyor hotelin kaynak tetikleyici neden olan insanı getirmeniz gerekiyor telos'u getirmeniz lazım kutsalın açığa çıkabileceği bir mantık Yani bir amaçlılık vakfetme sulu yapma gibi bir amacınızın olması gerekiyor ve sonra en çok da bunların deyimlerin hepsi mayası olacak onun toprağı olacak karanlık diyebileceğimiz şekil verilmemiş Çünkü madde gerçekten o anlamda karanlık belirsiz diyebileceğimiz olan şeye ihtiyacımız var Tüm bunlar bir araya gelecekler ve madde demiş olduğumuz şeyin potansiyelini açığa çıkartacaklar madde diyelim ki ses deyip geçmeyeceksin Beste aracılığı ile ses özündeki olanağı ortaya koyacak tüm bunların bu tüm olanaklarını açığa çıkmasını sağlamak için hepsini birer yol gibi dünyayla gel ve buna dörtlü Yola çıkıyor Bitirdim Bu dörtlüğü yol açış haline geldim esinlendiği kuşkusuz belki şöyle diyeceksiniz bana bu halde bu halde gelin kendisini aristotelese yansıtması kendi düşüncesini aristotelesini 4 beden teorisine uyguluyor birebir uyguluyor Hocam çok teşekkür ederim Çok güzel söylediniz.

Yorumlar